ورلڊ ايڊز ڊي — آگاهي، تحفظ ۽ اميد جو عالمي ڏينهن

سيده سونيا منور

هر سال هڪ ڊسمبر تي سڄي دنيا ۾ ورلڊ ايڊز ڊي ملهائي ويندي آهي. هن ڏينهن جو مقصد ايڇ آءِ وي/ايڊز بابت آگاهي وڌائڻ، مريضن سان هڪجهتي جو اظهار ڪرڻ ۽ سماج ۾ موجود غلط فهمين جو خاتمو ڪرڻ آهي. هي ڏينهن ياد ڏياريندو آهي ته ايڊز صرف هڪ بيماري نه پر هڪ عالمي چيلنج آهي، جنهن کي منهن ڏيڻ لاءِ گڏيل شعور، ذميواري ۽ مستقل ڪوششون ضروري آهن۔ ايڇ آءِ وي هڪ اهڙو وائرس آهي جيڪو انسان جي مدافعتی نظام کي ڪمزور ڪري ڇڏيندو آهي۔ وقت سر تشخيص ۽ صحيح علاج نه ٿيڻ جي صورت ۾ هي بيماري ايڊز جي شڪل اختيار ڪري وٺندي آهي۔ بدقسمتيءَ سان دنيا جي ڪيترن ئي علائقن ۾ اڃا تائين ڄاڻ جي کوٽ، سماجي بدنامي ۽ شرمندگي سبب ماڻهو ٽيسٽ ڪرائڻ کان هچڪچائين ٿا، جنهن سبب مسئلا وڌيڪ وڌن ٿا۔ سڄي دنيا ۾ لکين ماڻهو ايڇ آءِ وي سان زندگي گذاري رهيا آهن، پر علاج ۽ سپورٽ جون سهولتون محدود هئڻ سبب انهن کي سخت مشڪلاتن کي منهن ڏيڻو پوي ٿو۔ عالمي ادارو صحت، گڏيل قومون ۽ ٻيا بين الاقوامي ادارا هن وائرس جي پکڙجڻ کي روڪڻ ۽ علاج جي دستيابي کي بهتر بڻائڻ لاءِ سرگرم آهن۔ ايڇ آءِ وي بابت سڀ کان اهم ڳالهه **صحیح آگاهي** آهي۔ هي وائرس رڳو مخصوص طريقن سان پکڙجي ٿو، جهڙوڪ: * غير محفوظ جنسي تعلق * آلودہ سرنج يا اوزار جو استعمال * متاثر ٿيل رت جي منتقلي * ماءُ کان ٻار تائين منتقل ٿيڻ پر سماجي ميل جول، هٿ ملائڻ، گلي ملڻ يا گڏجي کاڌو کائڻ سان هي وائرس نه پکڙجي ٿو — افسوس جو اڃا تائين ڪيترائي ماڻهو انهن غلط خيالن ۾ مبتلا آهن۔ اڄ جي دور ۾ ايڇ آءِ وي قابلِ علاج بيماري بڻجي چڪي آهي۔ **اينٽي ريٽرو وائرل ٿراپي (ART)** ذريعي مريض صحتمند ۽ عام زندگي گذاري سگهن ٿا ۽ وائرس جي سطح ايتري گهٽ ٿي وڃي ٿي جو هي ٻين تائين منتقل نه ٿو ٿئي۔ تنهن ڪري وقت سر ٽيسٽ، صحيح تشخيص ۽ علاج جي تسلسل کي برقرار رکڻ تمام ضروري آهي۔ ورلڊ ايڊز ڊي اسان کي هي به سيکاري ٿي ته هن بيماري سان متاثر ماڻهن کي نفرت، تعصب يا شرمندگي جو نشانو نه بڻايو وڃي۔ انهن کي همدردي، حوصلا افزائي ۽ مدد جي ضرورت آهي۔ سماجي روين جي سختي ڪيترن ئي مريضن کي علاج ۽ سهائتا کان پري ڪري ٿي، جنهن سبب بيماري وڌي ٿي۔ پاڪستان سميت ڪيترن ملڪن ۾ نوجوانن کي هن بيماري بابت آگاه ڪرڻ انتهائي ضروري آهي۔ اسڪولن، ڪاليجن ۽ يونيورسٽين ۾ صحت جي تعليم، حفاظتي تدابير ۽ سائنسي ڄاڻ ڏيڻ لازمي آهي ته جيئن نوجوان نسل محفوظ رهي ۽ صحيح معلومات تائين رسائي حاصل ڪري سگهي۔ آخر ۾، هي ڏينهن اميد جو پيغام ڏئي ٿو۔ اڄ تحقيق، علاج ۽ شعور جي روشني اڳ کان گهڻي مضبوط آهي۔ جيڪڏهن عالمي سطح تي گڏيل ڪوششون ۽ سماجي حمايت برقرار رهي، ته اهو ڏينهن پري ناهي جڏهن دنيا مڪمل طور تي ايڊز تي قابو حاصل ڪري وٺندي۔ ياد رکو: آگاهي ئي تحفظ آهي۔