بينظير جمهوريت ۽ اميد جي علامت

عابد لاشاري

جيئن ته پاڪستان 27 ڊسمبر 2024 تي شهيد بينظير ڀٽو جي 17 هين ورسي ملهائي ٿو، قوم پنهنجي هڪ عظيم ترين ليڊر جي زندگيءَ ۽ ورثي جي عڪاسي ڪري ٿي. مسلم اڪثريت واري ملڪ ۾ جمهوري حڪومت جي سربراهي ڪرڻ واري پهرين عورت بينظير ڀٽو، جمهوريت لاءِ سگھ، جرئت ۽ لازوال عزم جي علامت رهي آھي.

شروعاتي زندگي ۽ قيادت ڏانھن قدم:

21 جون 1953ع تي ڪراچي ۾ جنم وٺندڙ بينظير ڀٽو اڳوڻي وزيراعظم ذوالفقار علي ڀٽو جي ڌيءَ هئي. هڪ شاندار شاگرد، هن پنهنجي تعليم هارورڊ يونيورسٽي ۽ آڪسفورڊ يونيورسٽي ۾ حاصل ڪئي، جتي هوءَ آڪسفورڊ يونين جي سربراهه ٿيڻ واري پهرين ايشيائي عورت بڻجي وئي. هن جي علمي ۽ سياسي تياري هن کي عوامي خدمت لاءِ وقف ڪيل زندگي لاءِ تيار ڪيو.

1979ع ۾ فوجي حڪومت پاران سندس پيءُ جي شھادت کيس سياسي ميدان ۾ اچي بيھاريو. ذاتي غم ۽ سياسي ڇڪتاڻ جي باوجود، بينظير پاڪستان پيپلز پارٽي (پي پي پي) جي اڳواڻ طور اڀري، جمهوريت، انساني حقن ۽ سماجي انصاف جي سببن جي چيمپئن بڻجي وئي.

پهرين عورت وزيراعظم

1988ع ۾ بينظير ڀٽو پاڪستان جي وزيراعظم بڻجي تاريخ رقم ڪئي. هن جو مدو ملڪ کي جديد بڻائڻ، عورتن کي بااختيار بڻائڻ، ۽ صحت ۽ تعليم کي بهتر بنائڻ تي هو. سياسي مخالفت ۽ سماجي تعصبن سميت ڪيترن ئي چئلينجن کي منهن ڏيڻ جي باوجود بينظير جي قيادت لکين ماڻهن خاص ڪري عورتن کي سياست ۽ عوامي زندگيءَ ۾ حصو وٺڻ لاءِ حوصلو ڏنو ۽ متاثر ڪيو.1993ع کان 1996ع تائين وزيراعظم جي حيثيت سان سندس ٻيو دور انتهاپسندي کي منهن ڏيڻ ۽ معاشي ترقيءَ کي فروغ ڏيڻ جي ڪوششن سان ڀرپور هو. بهرحال، هن جي حڪومت اهم رڪاوٽن کي منهن ڏنو، جنهن ۾ ڪرپشن جا الزام ۽ سياسي عدم استحڪام شامل آهن.

جلاوطني ۽ واپسي

1996ع ۾ سندس حڪومت برطرف ٿيڻ کان پوءِ بينظير ڪيترن ئي سالن تائين خود ساخته جلاوطني ۾ رهي. ان جي باوجود هوءَ پاڪستان ۾ جمهوريت جي بحاليءَ لاءِ پنهنجي عزم ۾ ثابت قدم رهي. آڪٽوبر 2007ع ۾ سندس پاڪستان واپسي قوم لاءِ اميد جو لمحو هو. هن جي موجودگي جمهوري جذبي ۽ لکين ماڻهن جي اميدن کي بحال ڪيو.

المناڪ قتل/شھادت

27 ڊسمبر 2007ع تي راولپنڊي ۾ چونڊ ريلي دوران دهشتگرد حملي ۾ بينظير ڀٽو شهيد ٿي وئي. هن جي اوچتي وڇوڙي سڄي قوم کي ماتم ۾ وجهي ڇڏيو، پر هن جي قرباني جمهوريت جي شهيد جي حيثيت سان هن جي ورثي کي مضبوط ڪيو.

جمهوريت ۽ بااختيارگي جي وراثت

بينظير ڀٽو جي زندگي ۽ ڪم ايندڙ نسلن کي متاثر ڪندا رهندا آهن. هن سياست ۾ عورتن لاءِ رڪاوٽون ٽوڙي ڇڏيون، پسمانده طبقن جي حقن جي پاسداري ڪئي، ۽ هڪ جمهوري پاڪستان جو بنياد رکيو. مشڪلاتن کي منهن ڏيڻ ۾ هن جي عزم ۽ جمهوريت جي طاقت ۾ هن جو اڻڄاتل عقيدو ڪيترن ئي لاء هڪ روشن رهنمائي آهي. جيئن اڄ اسان شهيد بينظير ڀٽو کي ياد ڪريون ٿا، سندس اهي لفظ اسان جي دلين ۾ گونجن ٿا: ”جمهوريت بهترين انتقام آهي. هن جي زندگي ظلم جي منهن ۾ انصاف، برابري ۽ آزادي لاءِ وڙهڻ جي اهميت جي ياد ڏياري ٿي. سندس وراثت نه رڳو سياسي ميدان ۾، پر انهن جي دلين ۾ به زندهه آهي، جيڪي جمهوري قدرن ۽ سماجي انصاف تي ٻڌل پاڪستان جو خواب ڏسندا آهن.